Πέμπτη 4 Φεβρουαρίου 2010





Στα ίχνη τοπικής προϊστορικής περιόδου


Του Λάζαρου Τσουμένη

Απαντήσεις σε ερωτήματα που αφορούν τη γέννηση της ζωής στον πλανήτη, αναζήτησαν Έλληνες και ξένοι επιστήμονες στα ευρήματα της Παλαιοντολογικής Συλλογής Σιάτιστας. Οι εργασίες βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο και διενεργούνται από ερευνητικό ομάδα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με Ολλανδούς επιστήμονες οι οποίοι έχουν παραδώσει τέσσερες τρισδιάστατες επιστημονικές αναπαραστάσεις που αφορούν προϊστορικά προβοσκιδωτά τα οποία ζούσαν στην περιοχή πριν από εκατοντάδες χιλιάδες, ίσως και εκατομμύρια χρόνια. Τα πολύτιμα ευρήματα αφορούν έναν μαστόδοντα, το μαμούθ του Νότου, το μαμούθ της στέπας και το τριχωτό μαμούθ ενώ θα προστεθεί και επιστημονική αναπαράσταση του μαστόδοντα, όπως και του Ελέφαντα με τους ίσιους χαυλιόδοντες (Elephas antiquus), τα απολιθώματά του οποίου κυριαρχούν στην έκθεση.
* Μοναδικά ευρήματα στην περιοχή των Γρεβενών φέρνουν επίσης στο φως πτυχές της προϊστορίας. Πρόκειται για έναν ελέφαντα ηλικίας 200.000 ετών με χαρακτηριστικό τους ευθείς χαυλιόδοντες και τους τεράστιους μαστόδοντες (πρόγονοι των ελεφάντων). Τα ίχνη μαρτυρούν επίσης ότι σαρκοφάγα αιλουροειδή με τεράστιους πριονωτούς κυνόδοντες, αρκούδες, λίγκες, ρινόκεροι, ελάφια και αγριόχοιροι περιπλανιόνταν στις περιοχές αυτές πριν από 3.000.000 χρόνια.
* Τότε βέβαια η Θεσσαλία καλυπτόταν από τα νερά μιας λιμνοθάλασσας η οποία με τις γεωλογικές διαμορφώσεις μετατοπίστηκε προς το πέλαγος, αποκαλύπτοντας την εύφορη θεσσαλική πεδιάδα. Ενώ όμως οι γειτονικές μακεδονικές περιοχές έχουν αξιοποιήσει ήδη το σπουδαίο επιστημονικό παρελθόν τους, οι δικές μας έχουν μείνει στους θρύλους και τις εικασίες. Στην Καράβα, πάνω από το Ροπωτό και τη Βατσουνιά λέγεται πως υπάρχουν ίχνη προϊστορικής προβλήτας και στα περάσματα του Μέτσοβου έχουν βρει ίχνη θαλάσσιων οστράκων. Έχουμε δει με τα μάτια μας, ένα απολίθωμα ψαριού ηλικίας χιλιάδων ετών πάνω σε πέτρα που βρέθηκε από ορειβατική ομάδα σε ορεινό ποταμό της Αθαμανίας. Και περιμένουμε, σύντομα ελπίζουμε, να θαυμάσουμε τα ευρήματα του Σπηλαίου της Θεόπετρας που χρονολογούν και την πρώτη παρουσία του ανθρώπου στην περιοχή.
*Οι επισκέπτες, όλων αυτών των εκθεμάτων, θα έχουν πολλά να μάθουν από την εξέλιξη των ειδών, σε σχέση με την προϊστορική κληρονομιά της περιοχής καθώς τα απολιθώματα αποτελούν ενδείξεις ενός ζωντανού πλανήτη και των κλιματικών αλλαγών που επέδρασαν στην εξαφάνιση ορισμένων ειδών. (Έρευνα 31.01.2010)

- Φωτό: Άργος Ορεστικό, εύρημα στο Μουσείο Παλαιοντολογίας και Παλαιοβοτανικής στο χωριό Νόστιμο.