Πρωτοσέλιδο σε μαύρο φόντο

Του Λάζαρου Τσουμένη

Δημοσιεύτηκε στις 21.09.2010

Εκεί που τα Τρίκαλα είχαν κάτι χρόνια να γίνουν πρωτοσέλιδο στα αθηναϊκά μέσα ενημέρωσης, ήρθε η καταγγελία του Α.Ο. Τρίκαλα για απόπειρα δωροδοκίας σε βάρος του τερματοφύλακα στο ματς με τον Λεβαδειακό, να επισκιάσει τη γενικότερη θεματολογία. Λίγο έλλειψε, αν δεν υπήρχε η συνέντευξη του Σαμαρά και η απεργία των φορτηγατζήδων, ακόμα και πρώτο θέμα θα το βλέπαμε.
Από και πέρα όμως το πρόβλημα δεν έγκειται στην αξιολόγηση μιας είδησης, αλλά στα αποδεικτικά στοιχεία που είναι απαραίτητα να τη «δέσουν», τα πρόσωπα που θα είναι δυνατό να εμπλέξει και τις προεκτάσεις που θα προκαλέσει. Εάν αυτό συμβεί, εναπόκειται πλέον στην αστυνομική και δικαστική διερεύνηση να διαπιστωθούν οι ρόλοι και ο βαθμός εμπλοκής του καθενός, μέσα από την προκαταρκτική διαδικασία, σε κάθε περίπτωση τα ερωτηματικά πρέπει να λάβουν ξεκάθαρες και αντικειμενικές απαντήσεις.
Όποια πάντως και αν είναι η εξέλιξη, η γενικότερη κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στο ελληνικό ποδόσφαιρο δεν ανήκει στη δικαιοδοσία ούτε της αστυνομίας, ούτε της δικαιοσύνης τουλάχιστον σε πρωταρχικό βαθμό. Όταν η Πολιτεία επιτρέπει να έχει μετατραπεί το ποδόσφαιρο σε βασίλειο του τζόγου, τα πρωταθλήματα και οι ποδοσφαιριστές να εκλαμβάνονται ως ορολογίες αντίστοιχες του ιπποδρόμου, όταν υπάρχουν τόσο έντονες διαμαρτυρίες για διαιτησίες από τους πρώτους αγώνες της Super League δεν είναι δύσκολο να εξηγήσουμε την κατάσταση της γενικότερης αμφισβήτησης που έχει προκύψει. Αλλά σε άλλες χώρες, όπως η Ιταλία λαμβάνονται μέτρα, δεν δίστασαν να στείλουν μεγάλες ομάδες στην κατώτερη κατηγορία, στην Ελλάδα, όπου πολλά καταπίνονται αμάσητα, να θυμίσουμε ότι μόνο ο Ηρακλής υποβιβάστηκε για τη «δωροδοκία των λουλουδιών» το 1980. Όσα προαναφέραμε βέβαια δεν προδικάζουμε ότι όλα έχουν ντε φάκτο ισχύ στην περίπτωση του Λεβαδειακού, τουλάχιστον πριν διατυπωθεί η αδέκαστη κρίση της δικαιοσύνης.

Τα Τρίκαλα και το πανηγύρι τους

Του Λάζαρου Τσουμένη

Δημοσιεύτηκε στις 20.09.2009

Το Παζάρι (εμποροπανήγυρη) των Τρικάλων, ως σημείο αναφοράς που χάνεται στα βάθη του χρόνου και διαχρονικά παραδίδεται η ύπαρξή του από τη μια γενιά στην άλλη, αποτελεί ένα άλυτο μυστήριο πως έχει καταφέρει να επιβιώσει παρά τις όποιες αλλαγές έχει υποστεί στα βασικά χαρακτηριστικά του.
Το νήμα του χρόνου έχει την αρχή του στις πρωτόγονες παραγωγικές σχέσεις, στις βάσεις της αγροτικής και κτηνοτροφικής οικονομίας η οποία χαρακτηρίζεται από αντίστοιχο επίπεδο υποτυπωδών συναλλαγών, στη διαδρομή εμπλουτίζονται σταδιακά από προχωρημένες μορφές όπως η μεταποίηση, οι εμπορευματικές δραστηριότητες ακόμα και χρηματοπιστωτικές συναλλαγές. Τα Τρίκαλα για παράδειγμα το 1925 ήταν μια μεγάλη επαρχιακή πόλη σύμφωνα με τα μέτρα της εποχής, είχαν πάνω από 20 εργοστάσια (δύο μεγάλα εργοστάσια υφαντουργίας, ένα καπνεργοστάσιο, μια βιομηχανία πούρων, τέσσερα εργοστάσια ξυλουργικής, εργοστάσια ζαχαροπλαστικής, χαλυβουργίας κλπ.), πιστωτικά ιδρύματα (υποκαταστήματα των τραπεζών Εθνική, Εμπορική, Αθηνών και τοπικές τράπεζες), με πληθυσμό γύρω στις 23.000 κατοίκους. Αυτό βέβαια δεν εμπόδιζε να εντείνεται η ανισότητα στις παραγωγικές σχέσεις καθώς οι αμοιβές των εργατών ήταν πολύ χαμηλές, η εργάσιμη ημέρα ξεπερνούσε τις δέκα ώρες και η αργία της Κυριακής αποτελούσε άπιαστο όνειρο, παράλληλα ο αγροτικός πληθυσμός εξακολουθούσε να υπομένει συνθήκες βαρβαρότητας από μέρους των τσιφλικάδων.
Οι παραγωγικές – εμπορευματικές δομές της τοπικής οικονομίας καθρεφτίζονταν στο παζάρι, μέσα από αυτό περνούσε η ακμή και η παρακμή. Η εξέλιξή τους επηρεάστηκε καταλυτικά όταν η αγροτική μορφή της οικονομίας παραχώρησε τη θέση της στη βιομηχανική επανάσταση, διευκολύνθηκε η άνθιση μιας νέας τάξης, της μεσαίας, η οποία επέδρασε καταλυτικά και πολύπλευρα στην πορεία της χώρας.
Παρατηρώντας το παζάρι ως καθρέφτη της τοπικής οικονομίας πιστεύουμε πως αποτυπώνει πλέον ορισμένες μόνο πτυχές συναισθηματικά δεμένες με τους ανθρώπους αλλά από τη φύση του δεν έχει προσαρμόσει τις όψεις της ανάπτυξης που διαδραματίζονται σε όλο το φάσμα της παραγωγικής διαδικασίας. Δεν κατάφερε να ενσωματώσει ούτε στο ελάχιστο τη δυναμική της αγροτικής μεταποίησης (π.χ. γαλακτοβιομηχανίας), του εμπορίου (π.χ. αυτοκινήτων), των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, ούτε υπηρεσιών υψηλής τεχνολογίας. Ίσως αυτά να αποτελούσαν αντικείμενο μιας εξειδικευμένης Έκθεσης. Αλλά στην περίπτωση αυτή θα είχαν πρόβλημα όσοι ταυτίζουν την έξοδό τους με τα σουβλάκια και τον χαλβά Φαρσάλων.

Πεζοπορώντας από το Μουζάκι στην Οξιά

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ ΟΡΕΙΒΑΣΙΑΣ ΤΡΙΚΑΛΩΝ




Περνώντας πρωί της Κυριακής τα στενά του Μουζακίου και με κατεύθυνση το φαράγγι της Οξιάς, διαβαίνουμε τη στενή γέφυρα που δαμάζει τον θυελλώδη και ορμητικότατο κατά τους χειμερινούς μήνες ποταμό Πάμισο. Σε λίγο στρίβουμε με τα αυτοκίνητά μας δεξιά στον στενό και φιδωτό δρόμο που θα μας βγάλει στην αρχή του φαραγγιού για το ξεκίνημα της πορείας μας. Αυτή τη φορά θα είναι το ανέβασμά μας από τη δεξιά πλευρά του ποταμού Πάμισου έχοντας σαν αφετηρία τον παραδοσιακό νερόμυλο που κινείται με κρύα νερά φερμένα από πολύ ψηλά. Αλλά είναι καιρός να συνεχίσουμε την πορεία μας στον δασικό δρόμο που ενώνει τους κάτω οικισμούς με το χωριό Οξιά (ή Σιάμ). Ο δρόμος ανηφορικός ελίσσεται ανάμεσα σε πλήθος ήμερα και άγρια δέντρα όπως δρυς, κουτσουπιές, γάβροι πουρνάρια και άλλα.
Είμαστε στην ανατολική πλευρά του Τυμπάνου με τις καταπράσινες πλαγιές και τα γύρω βουνά που σου γεμίζουν την καρδιά και σε ανεβάζουν ψηλά σε όμορφους κόσμους. Θέλεις δεν θέλεις ξεκολλάς από του κάμπου το τέλμα, ξεχνάς την πολυθόρυβη πόλη με την αρκετά κουραστική ζωή της, λησμονείς τις χίλιες δυο υποθέσεις που σε απασχολούν και αφήνεις τον εαυτό σου ελεύθερο στην αγκαλιά της όμορφης φύσης νοιώθοντας το απαλό της χάδι. Τα πνευμόνια σου αναπνέουν άφθονο οξυγόνο, το πνεύμα σου αναπαύεται, ο οργανισμός σου ανακουφίζεται, οι δυνάμεις σου –ψυχικές και σωματικές ξεσπούν ζωηρά ώστε να αισθάνεσαι νέος άνθρωπος ξαναγεννημένος και δυνατός.
Σε μια άκρη του ανηφορικού δρόμου στεκόμαστε για λίγο, αγναντεύοντας κάτω χαμηλά. Εκεί ελίσσεται ο αμαξιτός δρόμος ο οποίος περνά από το μοναστήρι της Αγίας Τριάδας και συνεχίζει ενώνοντας πάμπολλους συνοικισμούς μέχρι να καταλήξει στην Οξιά. Η θέα είναι απεριόριστη. Πάνω ψηλά περνά και χάνεται πίσω από τα βουνά ο δρόμος που επικοινωνούν τα χωριά της ανατολικής Αργιθέας.
Συνεχίζουμε την πορεία μας κερδίζοντας συνεχώς ύψος. Περνάμε μέσα από μια μεγάλη λαγκαδιά που γεφυρώνεται με μια παλιά πέτρινη καμάρα. Από εδώ περνούσε πριν δεκαετίες το μονοπάτι που ένωνε το Μουζάκι με την Οξιά και στη συνέχει με τα χωριά της Αργιθέας. Η παρατήρηση όλων είναι ότι χρειάζεται συντήρηση για να μην καταρρεύσει.
Συνεχίζουμε και σε λίγη ώρα φτάνουμε στην αρχή του χωριού. Εκεί στην άκρη που δεν ενοχλούμε κανέναν από τους λίγους κατοίκους που απέμειναν καθόμαστε για ξεκούραση. Η Νάνση και η Όλγα θέλουν να μάθουν περισσότερα για την περιοχή. Φτάνει μόνο σαν αρχή να πούμε πως βρισκόμαστε πολύ κοντά σε μια από τις ψηλότερες κορφές της Πίνδου (υψ. 2184 μ.) που σύμφωνα με τον τοπικό θρύλο άραζαν τα καράβια όταν ετούτα τα μέρη τα έλουζε το κύμα της θάλασσας.
Αλλά ο χρόνος πέρασε. Πρέπει να ξεκινήσουμε για την επιστροφή στον κάμπο.
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ
Την Κυριακή 12/9 θα γίνει εκδρομή στην περιοχή της Λαμίας για πεζοπορία στο μονοπάτι των σιδηροδρομικών. Αν ο καιρός δεν το επιτρέψει, θα γίνει πορεία σε κοντινή περιοχή.
Πληροφορίες στα γραφεία του συλλόγου μας - Ομήρου 6 (κάτω από το ΚΑΠΗ), τηλ. 24310 72077 κάθε Παρασκευή από 9.00 έως 11 μμ. Ενδιαφέρουσες ειδήσεις και υλικό θα βρείτε στην ιστοσελίδα μας στη διεύθυνση www.trikalasport.gr

«Λουκέτο» στα «Ελληνικά Γράμματα»

Του Λάζαρου Τσουμένη

Δημοσιεύτηκε στις 7.09.2010

Το «λουκέτο» που έβαλε ένας από τους γνωστούς εκδοτικούς οίκους της χώρας μας όπως είναι τα «Ελληνικά Γράμματα» ξάφνιασε κυρίως γιατί πρόκειται για μια από τις εταιρείες που ανήκουν στον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη με αξιόλογη παρουσία στη λογοτεχνία, στα δοκίμια, στα μαθητικά εγχειρίδια και με σημαντικά ονόματα συγγραφέων σε κάθε ειδικότητα. Κατά μια εκτίμηση θα μπορούσε να θεωρηθεί προμήνυμα των επικείμενων εξελίξεων στις εκδοτικές μορφές όπου τείνει να επιταχύνει την είσοδό της η νέα τεχνολογία σε ψηφιακή μορφή, με ανεξάντλητες δυνατότητες και ανάλογη μείωση του κόστους.
Περισσότερο όμως η περίπτωση ανάγεται στις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης η οποία πλήττει σχεδόν όλους τους χώρους επιφέροντας μείωση του κύκλου εργασιών εξαιτίας περιορισμού της κατανάλωσης και αντίστοιχα επιδρά αρνητικά στη σχέση κέρδους – ζημιών. Είδε το φως της δημοσιότητας μια πληροφορία σύμφωνα με την οποία στην αγορά γίνεται λόγος για οκταψήφιο νούμερο ζημιών ενώ ο αριθμός των απολυμένων προσεγγίζει τους 100. Ήδη οι εργαζόμενοι συγκρότησαν πενταμελή επιτροπή μέσα από ευρεία συνέλευση στην οποία τόνισαν ότι με το κλείσιμο της εταιρείας «ακυρώνεται μια ιστορία 53 χρόνων στον εκδοτικό χώρο, τον πολιτισμό και στην επαφή των Ελλήνων με σημαντικούς συγγραφείς και ιδέες, πετιούνται στο δρόμο συγγραφείς, μεταφραστές, επιμελητές, τυπογράφοι κ.ά.». Ήδη πραγματοποίησαν την πρώτη –μαζική- διαμαρτυρία κατά την Έκθεση Βιβλίου στο Ζάππειο και δεν πρόκειται να μείνουν με σταυρωμένα χέρια.
Το ζήτημα είναι ότι οι Εκδόσεις δέχονται ένα ακόμα πλήγμα, μετά το «λουκέτο» στον «Ελεύθερο Τύπο», που προϊδεάζει για όσα επέρχονται όχι μόνο στον συγκεκριμένο χώρο αλλά και ευρύτερα. Μέσα από το βυθό της ύφεσης που οδηγούν τα μέτρα του μνημονίου αναδύονται συντρίμμια και δράματα τα οποία θα κοστίσουν πολύ ακριβά σ’ αυτόν τον τόπο.

Απολαυστικός Αριστοφάνης

Του Λάζαρου Τσουμένη

4.09.2010

Το βράδυ της Πέμπτης έπεσε η αυλαία στην κωμωδία του Αριστοφάνη «Γυναίκες στην εξουσία» Εκκλησιάζουσες που παρουσίασε τους καλοκαιρινούς μήνες το Δημοτικό Θέατρο Τρικάλων. Μια απολαυστική και ευδιάθετη παράσταση, πλημμυρισμένη από το χειμαρρώδες κέφι που κυριαρχούσε στις ερμηνείες των ηθοποιών χάρισε στους θεατές μια ευχάριστη βραδιά. Ούτως ή άλλως μια νύχτα σε μια ήρεμη γωνιά της πόλης, δίπλα στις όχθες του Αγιαμονιώτη, (εκεί όπου παλιά οι νοικοκυρές έβρισκαν το ποτάμι ως φυσικό μαντάνι και οι πιτσιρικάδες τριγύριζαν ανακαλύπτοντας την υδρόβια ζωή), η ύπαρξη μιας θερινής θεατρικής στέγης αποτελεί θετική εξέλιξη. Κοντά σε αυτό και το σκηνικό που υψωνόταν κατακόρυφα στη μεταλλική σκάλα έδινε μια μη συμβατή διάσταση στην αντίληψη περί θεατρικού κώδικα, έτσι ώστε ένα κλασικό αριστούργημα του Αριστοφάνη να δένει με μια πιο κοντινή στη δική μας εποχή.
Μέσα από απροσδόκητες καταστάσεις, ανατρεπτικούς διαλόγους και ακραίες μεταμφιέσεις η παράσταση έδινε τη δυνατότητα στους ηθοποιούς να αυτοσχεδιάσουν προκειμένου να αναδείξουν το ταλέντο τους, καθώς οι ρόλοι απαιτούσαν ικανότητες εφάμιλλες επαγγελματιών υψηλού επιπέδου αλλά και στους θεατές να διεισδύσουν νοερά στις αριστοφανικές διαστάσεις που διανθίζουν και τη σήμερον ημέρα πάσης φύσεως μικρές και μεγάλες εξουσίες. Από την άνοδο στην ακμή και στην κατάπτωσή τους.
Οι συντελεστές του Δημοτικού θεάτρου είναι λίγο ή περισσότερο γνωστοί στο ευρύτερο κοινό. Εκείνο που αξίζει να επισημάνουμε είναι ότι το δέσιμο των ρόλων με τους ερμηνευτές ξεδιπλώνει το πηγαίο, αυθεντικό ταλέντο τους, ορισμένοι ηθοποιοί δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από βαρύγδουπα ονόματα του θεάτρου. Αυτό αποτελεί και ένα επιπλέον κέρδος για τη θεατρική σκηνή της πόλης, η οποία ευελπιστούμε βήμα προς βήμα να ανοίξει περισσότερο σε ιδέες, να διευρυνθεί και να ανθοφορήσει για να γίνει το θέατρο πραγματικό κτήμα του λαού.